Post dla osób zaczynających przygodę z VLAN lub OMADA
(Przydatny także dla tych, którzy wcześniej nie mieli styczności z OMADA, a przesiadają się na ten sprzęt).

Zakładam, że wiesz już, czym są porty VLAN UNTAG i TAG oraz jak działają.

W przypadku kontrolera OMADA warto rozróżnić kilka podstawowych ustawień:

1. Sieci

Tutaj określasz, czy dana sieć to Interfejs czy tylko VLAN.
Nadajesz jej nazwę (widoczną w panelu), ale w konfiguracjach switchy (SSH lub GUI) widoczne będzie tylko ID sieci utworzone przez kontroler.

• Interfejs – interfejs z przypisanym VLAN-em. Ma własne ustawienia podsieci, bramy, opcjonalnie DHCP, QoS, IGMP/MLD Snooping itp.

• VLAN – możesz określić, czy brama sieciowa ma go „widzieć” czy nie.

  Uwaga! Opcja „przełącznik brama sieciowa” działa tylko przy tworzeniu VLAN-u. Urządzenia „wiedzą” o istnieniu VLAN-u, ale nie ingerują w jego ruch.

  • VLAN dla wewnętrznego VoIP
  • VLAN dla monitoringu, gdzie kamery są odizolowane od sieci i bez dostępu z zewnątrz

2. Profil przełącznika

Każda sieć (Interfejs lub VLAN) generuje automatycznie profil portu, ustawiony jako sieć nietagowana z numerem VLAN (np. VLAN 600 o nazwie „test1” – profil będzie roztagowany VLAN 600 i nazwany „test1”).

W profilu można zmieniać opcje zaawansowane, m.in.:

• PoE
• Ochrona pętli
• LLDP-MED
• Priorytety

Możesz też stworzyć własny profil, w którym ustawisz VLAN jako Untag, sieć natywną (PVID) i tag według potrzeb.

Dostępne są dwa specjalne profile:

• Wszystkie – VLAN domyślny jako untag (zazwyczaj VLAN 1), pozostałe jako tag (odpowiednik TRUNK w Cisco).
• Wyłącz – dezaktywacja portu.

3. Ustawienia przełącznika

Lista wszystkich przełączników z ich konfiguracją. Osobiście rzadko tu zaglądam – używam głównie, aby sprawdzić, jaki profil jest ustawiony na danym switchu i porcie. Na co dzień konfiguruję wszystko z zakładki Urządzenia.

Scenariusz 1

Masz Access Point (AP), na którym muszą działać:

• WIFI1 – główna sieć (VLAN 100) oraz dostęp do AP w celu konfiguracji.
• WIFI2 – sieć gościnna (VLAN 200) lub sieć kontrahenta/firmy.

Jak ustawić port, aby działał poprawnie w tym układzie?

1. Konfiguracja w zakładce Sieci

• Tworzysz sieć z VLAN 100
• Tworzysz sieć z VLAN 200

Kontroler automatycznie tworzy dwa profile portów – po jednym dla każdej sieci. Problem w tym, że potrzebujemy obie sieci na tym samym porcie, więc musimy zrobić własny profil.

2. Tworzenie profilu portu dla AP

• Nadaj nazwę np. AP
• Ustaw Untag jako VLAN 100 (sieć natywna dla AP)
• Dodaj Tag dla VLAN 200
• Jeśli AP zasilane jest PoE – włącz PoE w profilu

3. Przypisanie profilu do portu

• W zakładce Urządzenia wybierz switch, do którego podłączony jest AP
• W sekcji Porty znajdź odpowiedni port
• Wybierz stworzony profil AP
• Opcjonalnie nadpisz ustawienia profilu dla portu (np. włącz detekcję pętli)

Po zapisaniu konfiguracji switch odbierze ustawienia z kontrolera i automatycznie się przeładuje. W praktyce dzieje się to bardzo szybko.

Dlaczego nie trzeba ustawiać VLAN-u na każdym switchu?

Jeśli między switchami masz profil All/Wszystkie, kontroler wysyła informacje o VLAN-ie do wszystkich urządzeń. VLAN jest widoczny w całej infrastrukturze i wystarczy ustawić profil portu na końcowym switchu.

Scenariusz 2

Masz serwer (np. Proxmox, VMware, TrueNAS) z jedną kartą sieciową. Serwer musi działać jednocześnie w trzech sieciach:

• VLAN 100 – Untag – sieć zarządzająca
• VLAN 300 – Tag – sieć maszyn wirtualnych klientów
• VLAN 400 – Tag – sieć backupowa

1. Konfiguracja w zakładce Sieci

• Tworzysz trzy sieci: Management_Servers (VLAN 100), VM_Net (VLAN 300), Backup (VLAN 400)
• Każda sieć automatycznie tworzy swój profil portu
• Ponieważ wszystkie trzy mają działać na jednym porcie, potrzebny będzie własny profil

2. Tworzenie profilu portu

• Nazwa profilu np. Server_Proxmox
• Untag: VLAN 100 (sieć natywna)
• Tag: VLAN 300 i VLAN 400
• Dodatkowe ustawienia według potrzeb (ochrona pętli, Storm Control)

3. Przypisanie profilu do portu

• W zakładce Urządzenia wybierz switch, do którego podłączony jest serwer
• W sekcji Porty wybierz odpowiedni port
• Przypisz profil Server_Proxmox
• Opcjonalnie nadpisz ustawienia profilu dla tego portu

4. Działanie w praktyce

• Ruch z VLAN 100 przychodzi i wychodzi bez tagowania – system widzi go jako zwykły interfejs
• Ruch z VLAN 300 i VLAN 400 przesyłany jest z tagami – w systemie serwera trzeba skonfigurować interfejsy VLAN (np. eth0.300 i eth0.400)
• Dzięki temu jeden kabel obsługuje ruch z trzech różnych sieci, zachowując ich separację